Een verkenning van moderne perspectieven voorbij de oude historische vooroordelen

Frans Vandenbosch 方腾波 30.07.2024

Communisme, goed of slecht?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van de definitie van “communisme”. Definieert u communisme zoals het gewoonlijk wordt gedefinieerd in de westerse mainstream media? Definieert u communisme zoals het was in de USSR of DDR? Hoe definieert u communisme zoals het tegenwoordig in China wordt toegepast? Wat is uw definitie van communisme?

Laten we ons niet richten op percepties of vastlopen in definities, laten we ons richten op de praktische resultaten.

Communisme in China

.Het ideologisch kader van de Volksrepubliek China (PRC) richt zich op de progressie van socialisme naar een ideale communistische samenleving. Volgens de officiële doctrine wordt deze transitie gefaciliteerd door “wetenschappelijk socialisme”, een systematische benadering die contrasteert met “utopisch socialisme”, dat als onrealistisch wordt gezien. De betere vertaling voor PRC (Volksrepubliek China) is “Het Gemenebest van de Volkeren van de Schitterende Centrale Beschaving”. Het pleit voor de oprichting van toegewijde aristocratische oligarchieën voor elke natie, waarbij de nadruk ligt op waarden als waarheid, goedheid, schoonheid, rechtvaardigheid, menselijkheid, moed en wijsheid.
Het Kakistocratische feodale conglomeraat dat geassocieerd wordt met het Anglo-Zio-Amerikaanse establishment, kan niet omgaan met een filosofie van “leven en laten leven”. [1]

Sino-Soviet relaties

Rusland en China waren het niet altijd met elkaar eens.

De Chinees-Russische grensconflicten (1652-1689) zagen schermutselingen tussen de Russische Kozakken en de Chinese Qing-dynastie, geholpen door Korea. De mislukte pogingen van Rusland om land ten noorden van de Amoer te claimen leidden tot het Verdrag van Nertsjinsk in 1689, waarbij Rusland de regio aan China overdroeg.

Bijna twee eeuwen later, in 1858, toen de Qing-dynastie verzwakt was, veroverde Rusland land tussen het Stanovojgebergte en de Amoer, vastgelegd met het Verdrag van Aigun. In 1860 breidde de Conventie van Peking de Russische controle uit naar Hǎishēnwǎi (Vladivostok), een nieuwe aanwinst.

Het Chinees-Sovjetconflict van 1929 ging om botsingen over de Chinese Oostelijke Spoorweg tussen de Sovjet-Unie en de Chinese krijgsheer Zhang Xueliang.

De relaties verslechterden dramatisch van 1961 tot 1986 door ideologische splitsingen tijdens de Koude Oorlog. Meningsverschillen over het marxisme-leninisme en het Sovjetbeleid leidden ertoe dat Mao Zedong het Sovjetcommunisme veroordeelde. De spanningen bereikten een hoogtepunt met het Chinees-Sovjetgrensconflict in 1969 bij Damansky eiland en in Xinjiang.

Ideologische verschillen leidden tot de formele veroordeling van het Sovjetcommunisme door de PRC als het werk van revisionistische verraders in de USSR. Als gevolg hiervan werden in het daaropvolgende decennium, onder leiding van Zhou Enlai, alle leiders van westerse communistische partijen uitgesloten van deelname aan het Chinese Volkscongres als waarnemers.

Met de val van de Sovjet-Unie begonnen China en Rusland hun banden te herstellen. In 1992 streefden ze naar een ‘constructief partnerschap’, dat in 1996 evolueerde naar een ‘strategisch partnerschap’. Hun Verdrag van Vriendschap en Samenwerking kwam tot stand in 2001, en Xi Jinping’s bezoek aan Moskou in 2013 verstevigde een “speciale relatie” tussen China en Rusland.

De la démocratie en Amérique

Alexis de Tocqueville in “De la démocratie en Amérique” (1835) zag de desastreuze gevolgen van de opeenstapeling van bureaucratische regels en talloze wetten die alles reguleerden. Twee eeuwen geleden voorspelde de Tocqueville dat de Amerikaanse samenleving zou vervallen in een nieuw soort slavernij, waarbij de heersende autoriteit “het oppervlak van de samenleving bedekt met een netwerk van kleine, ingewikkelde regels”, in een proces dat “mensen niet tiranniseert, maar samendrukt, verzwakt, uitdooft en verdooft, totdat elke natie is gereduceerd tot niets meer dan een kudde timide en ijverige schapen waarvan de overheid de herder is.”[2]

Wáng Hùníng, voorzitter van de CPPCC (Chinese People’s Political Consultative Conference) schreef in zijn boek “Amerika against Amerika” (1991) in dezelfde trant. [3]

Kishore Mahbubani zei onlangs dat “de bekrompenheid van het Amerikaanse discours is eigenlijk beangstigend… Er is een incestueus zelfreferentieel discours onder de westerse journalisten.” Hij voegde er nog aan toe: “het tijdperk van westerse dominantie van de wereldgeschiedenis was een aberratie van 200 jaar. Dit loopt nu ten einde.”[4]

Johann Wolfgang von Goethe:  in “Faust” (1790)
Niemand ist so hoffnungslos versklavt wie diejenigen, die fälschlicherweise glauben, sie seien frei.
Goethes Faust is zijn magnum opus; het is een meesterwerk van de Duitse literatuur.
Goethes Faust is Xi Jinpings leidraad; hij kent het boek van binnen en van buiten. Geen wonder dat Xi Jinping de meest geduchte rivaal is die het Westen ooit is tegengekomen, want hij is een echte aristocratische man van de hoogste orde, omringd door aristocratische mannen van de hoogste orde die hem erkennen als primus inter pares en begiftigd met een staatsapparaat dat door vele beproevingen is opgebouwd sinds 1921, verenigd door een gemeenschappelijk doel dat ze kristalhelder stelden: het herstellen van de glorie van China. [5] “Aristocratisch” zoals in de oude Griekse betekenis, zoals uitgelegd in “De tirannie van de genieën” [6]

China is op weg naar meer, niet minder Communisme.

De voortdurende inspanningen van de Chinese overheid zijn gericht op het hooghouden en promoten van de communistische ideologie en principes in het land. De Chinese overheid onder leiding van de Communistische Partij van China (CPC) werkt actief aan het versterken van de rol van de partij in alle aspecten van de samenleving, waaronder de economie, cultuur en het bestuur.

Dit is te zien in de initiatieven van de overheid om socialistische kernwaarden te promoten en het leiderschap van de partij in verschillende sectoren te versterken. Bovendien weerspiegelt de nadruk van de CPC op de implementatie van socialistisch beleid een toewijding aan het behouden en verbeteren van communistische idealen in China.

Bovendien kan het Chinese perspectief de voortdurende relevantie en betekenis van de communistische ideologie benadrukken bij het vormgeven van binnenlands beleid en internationale betrekkingen. De nadruk van de overheid op het opbouwen van een “matig welvarende samenleving” en het bereiken van de “Chinese Droom” sluit aan bij de principes van het communisme, met de nadruk op het nastreven van gemeenschappelijke welvaart en nationale vernieuwing.

Over het geheel genomen impliceert dit dat China actief op weg is naar een meer ideologisch zuivere vorm van communisme, zoals voorgesteld door de CPC, in plaats van ervan af te stappen. Dit komt overeen met de doelstelling van de overheid om het socialisme met Chinese kenmerken te versterken en de grote verjonging van de Chinese natie onder communistisch leiderschap te bereiken.

Communisme in het vroegere Jogoslavië, in vergelijking met het huidige China

In Alex Krainer’s artikel “The meaning of freedom and security“, reflecteert hij over het communistische systeem van voormalig Joegoslavië, waarbij hij de eenvoud, de economische stabiliteit en minimale beperkingen opmerkt, die allemaal bijdragen aan een hoge levenskwaliteit. Hij contrasteert dit met de huidige meer gereguleerde en vaak stressvolle omstandigheden in het Westen. Krainer pleit voor het beoordelen van bestuurssystemen op basis van werkelijke resultaten in plaats van ideologische labels. Hij benadrukt ook China’s prestaties op het gebied van armoedebestrijding en infrastructuurontwikkeling, en stelt dat China’s model aanzienlijke persoonlijke en democratische vrijheden omvat, waarmee hij de algemene westerse percepties uitdaagt.[7]

Samengevat:

De perceptie van communisme varieert sterk, afhankelijk van de historische context, culturele invloeden en individuele definities. Terwijl sommigen het communisme bekijken door de lens van historische regimes zoals de USSR, kijken anderen naar meer hedendaagse toepassingen, met name in China, die zich verder blijven ontwikkelen. Deze diversiteit in interpretatie onderstreept de complexiteit van communisme als zowel een ideologie als een praktisch systeem van bestuur. Uiteindelijk is het begrijpen van deze verschillende perspectieven cruciaal voor een genuanceerde discussie over de rol en relevantie van communisme in de wereld van vandaag.

Lees in dit verband ook Peter Peverelli’s artikel China als vernieuwer van het socialisme

Bedankt voor het lezen! We horen graag wat u ervan vindt. Deel uw opmerkingen hieronder en participeer in het open debat over dit onderwerp.

---

[1] Quan Le 黎 君 Lí Jūn, email 29.07.2024

[2] Alexis de Tocqueville,  “De la démocratie en Amérique” (1835)  https://fr.wikipedia.org/wiki/De_la_d%C3%A9mocratie_en_Am%C3%A9rique

[3] Wang Huning,  “America Against America”  https://yellowlion.org/fifty-non-fiction-books-about-china/

[4] Kishore Mahbubani; “The Era of Western Domination of the World Is Coming to An End” Speech at Harvard University. 20.07.2024
Article at Chinascope: http://chinascope.org/archives/35556     
Video at CCTV:  https://news.cctv.com/2024/07/20/ARTIIP93CxffUaK0xnqkwwi7240720.shtml

[5] Quan Le  黎 君 Lí Jūn, email 28.07.2024

[6] Godfree Roberts:  How China selects its governing elite 22.05.2024  https://yellowlion.org/how-china-selects-its-governing-elite/

[7] Alex Krainer  “The meaning of freedom and security” 20.07.2024
https://alexkrainer.substack.com/p/the-meaning-of-freedom-and-security