Een pleidooi voor een fundamentele heroverweging van Europa’s aanpak van het conflict in Oekraïne.

Gastauteur: Steven Arrazola de Oñate 09/05/2025

Steven Arrazola de Oñate diende zijn land in het Belgische leger. 
Hij was o.m. gestationeerd in Kandahar (Afghanistan), 
een ervaring waarover hij zijn meest recente boek ‘Ooit was ik een soldaat’ schreef.

Ter herdenking van de overwinning van de Sovjet-Unie op nazi-Duitsland in 1945 organiseerde Rusland een militaire parade in Moskou waarop verschillende buitenlandse staatshoofden aanwezig waren. Het was een beladen moment, niet alleen vanwege de historische betekenis – de strijd kostte 27 miljoen Sovjetlevens -, maar ook door de huidige geopolitieke spanningen.

Het Kremlin ontving meer dan twintig buitenlandse leiders, waaronder de Chinese president Xi Jinping, de Indiase premier Narendra Modi, de Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva, de Slovaakse premier Robert Fico, de Servische president Aleksandar Vučić en de Armeense premier Nikol Pashinyan. Servië is een kandidaat-lidstaat van de Europese Unie, een proces dat Armenië in gang heeft gezet. Die brede opkomst toont aan dat de bewering dat Rusland internationaal geïsoleerd is, niet strookt met de realiteit.

Doodlopende weg

Als gewezen officier en militair expert pleit ik voor een fundamentele heroverweging van Europa’s aanpak van het conflict in Oekraïne. Rusland zal altijd een buur blijven, zoals Duitsland dat na 1945 was. Toen kozen we voor verzoening en samenwerking, wat leidde tot decennia van vrede en welvaart. Waarom zouden we nu een andere weg inslaan? Diplomatie, niet escalatie, is de sleutel tot een stabiele en welvarende toekomst voor Europa en de wereld.

De westerse sancties tegen Rusland hebben niet het gewenste effect gehad. In plaats van Rusland te verzwakken, voelen Europese burgers de pijn: energieprijzen zijn torenhoog, terwijl de VS zes keer goedkoper energie gebruikt. Rusland vindt alternatieve markten, gesteund door landen als China, dat onvoorwaardelijk achter Moskou staat.

Europa’s voortdurende confrontatie met Rusland maakt ons irrelevant en armer

Toch zien we geen sancties tegen China, noch worden Chinese producten in onze media belachelijk gemaakt. Waarom? Omdat we afhankelijk zijn van hun goederen, net zoals we Russische grondstoffen nodig hebben. Die dubbelzinnigheid legt de hypocrisie van het huidige beleid bloot. We schieten in eigen voet, terwijl landen als de VS profiteren, bijvoorbeeld via mineralendeals met Oekraïne die president Trump financieel voordeel zullen opleveren.

Europa’s voortdurende confrontatie met Rusland maakt ons irrelevant en armer. Terwijl Trump bemiddelt voor een staakt-het-vuren, blijft de EU lawaai maken en Poetin provoceren. Dat is niet alleen contraproductief, maar ook gevaarlijk. De recente oproep van de nieuwe Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Johann Wadephul, om Oekraïne toe te staan Russische doelen aan te vallen – mogelijk met Duitse wapens – is bijzonder zorgwekkend. Duitsland, dat na 1945 een toonbeeld van terughoudendheid was, is nu oorlogszuchtig. Dat is pijnlijk en ironisch, gezien de geschiedenis. Wie wint er bij oorlog? Niemand. Vrede is goedkoper, veiliger en duurzamer.

Roep om vrede

Gelukkig groeit onder Europeanen het verzet tegen dat oorlogsnarratief. Verkiezingen tonen een verschuiving: in Duitsland wint de Alternative für Deutschland (AfD) terrein en is in peilingen zelfs de grootste partij. In Roemenië zagen we recent een vergelijkbare trend. Mensen zijn de manipulatie beu en eisen realisme.

Toch proberen sommige Europese leiders die partijen van het gezond verstand te marginaliseren of zelfs te verbieden, zoals nu in Duitsland met AfD wordt overwogen. Dat is een gevaarlijke ondermijning van de democratie. De geschiedenis leert ons dat het onderdrukken van legitieme stemmen leidt tot extreme reacties. Ongeveer 90 jaar geleden zagen we waar zo’n mentaliteit toe kan leiden. Willen we die fout herhalen?

Beter een goede buur dan een verre vriend

De pers draagt een verpletterende verantwoordelijkheid, maar helaas versterken vele journalisten en opiniemakers het oorlogsnarratief in plaats van te pleiten voor de-escalatie. Ik roep iedereen op – burgers, journalisten, politici – om vrede te eisen. Hoe meer druk we uitoefenen, hoe moeilijker het wordt om oorlog in stand te houden. We moeten handelsrelaties herstellen en werken aan wederzijds respect. Rusland zal altijd onze buur blijven, en zoals het spreekwoord zegt: ‘Beter een goede buur dan een verre vriend.’

Diplomatie als enige weg vooruit

De parade van 9 mei was een kans om te reflecteren op de prijs van oorlog en de waarde van vrede. De aanwezigheid van wereldleiders in Moskou, ondanks westerse druk, toont aan dat diplomatie mogelijk is. China, India en andere staten onderhouden relaties met Rusland zonder hun eigen belangen te schaden. Waarom zou Europa dat niet kunnen? Na de Tweede Wereldoorlog bouwden we bruggen met Duitsland, wat leidde tot de EU en ongekende welvaart. Een vergelijkbare aanpak met Rusland – gericht op dialoog, handel en wederzijds begrip – is essentieel.

Poetin zal ooit worden vervangen, maar Rusland blijft

Poetin zal ooit worden vervangen, maar Rusland blijft. Een voortdurende burenruzie schaadt beide partijen. Laten we inzetten op de-escalatie en samenwerking, zoals we dat 80 jaar geleden deden. Dat is niet alleen in het belang van Europa en België, maar van de hele wereld. De tijd voor diplomatie is nu.

This article in English: Learning from 1945: choose peace

Bedankt voor het lezen! We horen graag wat je ervan vindt. Deel uw opmerkingen hieronder en neem deel aan het gesprek met onze community!