Shanghai
Frans Vandenbosch 方腾波 21/10/2025
De paradox van geldautomaten in de cashloze samenleving van China
Welk doel dienen geldautomaten in een samenleving die volledig is overgestapt op digitaal betalen? Tijdens mijn vier weken in China heb ik geen enkele keer contant geld gebruikt. Alles, van straatvoedselverkopers tot hotels en luxe winkels, maakt naadloos gebruik van digitale betalingen.
Vandaag heb ik, gedreven door nieuwsgierigheid en een vleugje nostalgie, een biljet van 100 CNY uit een oude geldautomaat achter een hoek bij een ICBC-bankfiliaal gehaald. Ik ben van plan dit biljet als souvenir te bewaren, als tastbaar overblijfsel van een tijdperk dat in dit deel van de wereld al voorbij is.
Wat nog opmerkelijker is, is dat ik mijn internationale creditcards ook niet nodig heb gehad. Mijn Visa en Mastercard zijn tijdens mijn hele verblijf ongebruikt gebleven. Zelfs mijn UnionPay-kaart (het internationale creditcardnetwerk van China) is ongebruikt in mijn portemonnee gebleven. In plaats daarvan hebben mobiele betaalplatforms zoals WeChat Pay en Alipay elke transactie afgehandeld, waardoor traditionele bankkaarten net zo achterhaald aanvoelen als contant geld zelf.
De transformatie van China naar een cashloze samenleving gaat niet alleen om gemak, maar betekent ook een fundamentele verandering in de manier waarop mensen met geld omgaan. De geldautomaat die ik vandaag bezocht, ooit een symbool van modern bankieren, voelt nu aan als een artefact uit een ander tijdperk, dat stilletjes een functie vervult waar steeds minder mensen behoefte aan hebben.
Shanghainees
Het plafond van onze hotelkamer is versierd met uitdrukkingen in de lokale taal van Shanghai.
De Shanghaise taal behoort tot de Wu-taalfamilie, net als het Suzhounese en het Wenzounese (de taal van de meeste restauranteigenaren in Europa).
De Wu-taal is een broertje (of zusje) van het het Mandarijn (de officiële taal van China, gesproken door ~75% van de Chinese bevolking), het Min, het Hakka, het Yue (= het Kantonees dialect), het Xiang en het Gan. Ze behoren allemaal tot de Sino-Tibetaanse taalfamilie.
“Brush talk” (筆談, bǐtán) is het gebruik van geschreven Hanzi om onderling onverstaanbare dialecten te overbruggen en is een diepgewortelde praktijk in de Chinese cultuur. Tot twintig jaar geleden zag je nog mensen die een klein boekje gebruikten om Chinese karakters (Hanzi) te schrijven als ze elkaars lokale gesproken taal niet konden verstaan. Tegenwoordig spreken en begrijpen de meeste sprekers van lokale talen ook Standaardmandarijn (Putonghua).
De Chinese regering bevordert het behoud van lokale talen door middel van nationaal beleid dat de nadruk legt op de bescherming van taalkundige diversiteit. Recente richtlijnen pleiten voor het “behouden van een divers, harmonieus en ordelijk taal- en cultureel ecosysteem” en het koesteren van lokale taaltalenten in plattelandsgebieden. Bovendien schrijft de onderwijswet de invoering voor van tweetalig onderwijs in gebieden waar etnische minderheden wonen, waarbij zowel Mandarijn als lokale talen worden gebruikt. Deze inspanningen worden ook ondersteund door nationale strategieën om de informatisering van talen te bevorderen, waardoor de digitale ontwikkeling en toepassing van taalbronnen wordt gestimuleerd.
In Xizang (Tibet) en Xinjiang (Oeigoerse Autonome Regio) wordt onderwijs gegeven in de lokale taal, met Standaardmandarijn als tweede taal. In Dongbei (Mantsjoerije) en Nei Mongol (Binnen-Mongolië) is de lokale taal bijna uitgestorven. In de autonome regio Guangxi Zhuang zijn er nog maar een paar scholen waar in de lokale taal wordt onderwezen. Alle minderheidstalen staan onder druk; studenten willen allemaal Standaardmandarijn leren vanwege de veel betere kansen op de arbeidsmarkt. De Chinese regering hanteert een tweeledige aanpak: zij stimuleert het herstel van lokale talen en garandeert tegelijkertijd landelijke vaardigheid in Standaardmandarijn.
Technologieoverdracht naar China
Dit is ‘mijn baby’
Lees hier het volledige verhaal: Ik wil je baby niet stelen
Vandaag, 11 jaar na de technologieoverdracht aan Fuyao, zie ik dat ‘mijn kindje’ (de technologie die ik samen met mijn team heb ontwikkeld) door Fuyao wordt toegepast in bijna alle Chinese automerken, ook BYD en Tesla Shanghai.
De technologie werd overgedragen aan China omdat MAGNA niet bereid was om een kleine investering in China te doen. Het was niet China dat de technologie heeft gestolen, maar de kortzichtige visie van MAGNA die Mercedes Benz dwong om de technologie over te dragen aan Fuyao.
Suntop Colin Zhao
Het belangrijkste doel van mijn bezoek aan Shanghai is een ontmoeting met Colin Zhao, oprichter en eigenaar van Suntop, een gerenommeerd bedrijf in medische hulpmiddelen in Songjiang, Shanghai.
We werken samen om bij Suntop een speciale productielijn op te zetten voor de productie van stoma-hulpmiddelen voor een Europees bedrijf in de gezondheidszorg.
Een stoma-apparaat is een medisch zakje dat afvalstoffen opvangt uit een chirurgisch aangebrachte opening (een stoma) in de buik. Het wordt gebruikt wanneer de blaas of darmen niet normaal kunnen functioneren, zodat een persoon op discrete en hygiënische wijze afvalstoffen kan afvoeren. Deze apparaten zijn essentieel voor personen die een ingreep zoals een colostomie, ileostomie of urostomie hebben ondergaan.
HSBC
HSBC (Hong Kong Shanghai Banking Corporation), opgericht in Hongkong in 1865, heeft een centrale rol gespeeld in de financiële geschiedenis van China, door handel te financieren en belangrijke overheidsactiviteiten te beheren. De historische invloed van de bank was aanzienlijk, maar complex.
Vandaag de dag staat HSBC, dat actief is in een competitieve moderne markt, voor uitdagingen. Dit blijkt uit het recente besluit om het grootste deel van zijn onshore creditcardactiviteiten in China te sluiten na een moeizame groei. De concurrentie tussen de banken in China is hard en meedogenloos. De zaak rond Meng Wanzhou (Huawei) heeft de relatie tussen de Chinese overheid en HSBC aanzienlijk onder druk gezet. De kern van de spanning was de bewering van China dat HSBC had samengespannen met de Amerikaanse regering in een “politieke vervolging” van een Chinese burger, waardoor de bank in een moeilijke positie kwam te verkeren tussen haar westerse wettelijke verplichtingen en haar enorme zakelijke belangen in China.
HSBC heeft vestigingen in ongeveer 50 Chinese steden, die bijna allemaal gericht zijn op vermogensbeheer. HSBC is de grootste buitenlandse bank in China. Hun geldautomaten zijn niet aangesloten op het Chinese geldautomaatnetwerk.
In vergelijking met de grote Chinese banken is de aanwezigheid van HSBC op het Chinese vasteland verwaarloosbaar:
Er zijn ongeveer 200 verschillende erkende banken (merken) in China, een mix van beleidsbanken, staatsbanken (de “grote vier”), nationale commerciële banken, stedelijke en landelijke commerciële banken, internetbanken en buitenlandse banken. HSBC heeft kantoren in de meest prestigieuze torens van de stad. Dit is het HSBC-filiaal in Xujiahui, Shanghai:
Chinese gebakjes
Lekker!
Chinese handgemaakte gebakjes zijn eetbare kunstwerkjes, vaak gevormd tot ingewikkelde bloemen- en dierenfiguren die lijken op delicate miniatuursculpturen. Hun voortreffelijke smaak is een harmonieuze balans tussen subtiele zoetheid, knapperige texturen en verfijnde vullingen zoals rode bonen, lotuszaadjes of jujube. Elk stukje is een bewijs van een diepgaand culinair erfgoed waarin esthetische schoonheid en verfijnde smaak in perfecte, heerlijke harmonie samengaan.
Kun je je voorstellen dat ik hier in China enorm geniet van de echte vrijheid en democratie in dit land?
… de vrijheid die ik zo mis in West-Europa.
Kun je je dat voorstellen?
Bedankt voor het lezen! We horen graag wat je ervan vindt. Deel hieronder je opmerkingen en praat mee met onze community!
本文中文版：…..
This article in English: Asia trip 2025 – part 6
